Zagadki 2
Type: krótka forma
Comment: Ulanowska 1892
Access: public
Phrases
| Orthographic | Translettering | Translation (PL) | Translation (EN) | Morphology | Phonetic | Comment |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 137. Ar diwi pupieniś wysu pasaŭli ap sieju. {Aciś} | 137. Ar divi pupenis vysu pasauli apsēju. {Acis} | 137. Dwoma bobkami wszystek świat obsiałem. {Oczy} | ||||
| 138. Buca dzid, a dzaroji na dzid. {Cyŭka ar sywanim} | 138. Buca dzīd a dzaruoji nadzīd. {Cyuka ar syvānim} | 138. Beczka śpiewa, a pijący nie śpiewają. {Świnia z prosiętami} | ||||
| 139. Caŭruma jum prawa, kas it, tys kłonos. {Oka} | 139. Cauruma jumprava, kas īt, tys kluonuos. {Oka} | 139. Dziurawa panna, kto idzie, ten się kłania. {Studnia} | ||||
| 140. Cȋcs kaj kaŭłs, pieczok miejksts kaj łapuńc i stajga ar kojom. {Uła i colejts} | 140. Cīcs [cīts] kai kauls, piečuok meiksts kai lapuņc [lapuņs] i staiga ar kuojom. {Ūla i cuoleits} | 140. Twardy jak kość, potem miękkie jak [brak wyrazu] i chodzi (z) nogami. {Jajo i kurcze} | ||||
| 141. Diŭ broli dziewoj par ulnicu, a wins utra na riadz. {Aciś} | 141. Div bruoļi dzevoj [dzeivoj] par uļnīcu, a vīns ūtra naredz. {Acis} | 141. Dwu braci żyje przez ulicę, a jeden drugiego nie widzi. {Oczy} | ||||
| 142. Diwi staklejtis, iz tus diwieju staklejszu bucienia, iz tos bucienias uła, a iz ułas bierźś, tyma bierzī wysi zwieri. {Cyŭłaka kojas, wytrups, gołwa i moti} | 142. Divi stakleitis, iz tūs diveju stakleišu buceņa, iz tuos buceņas ūla, a iz ūlas bierzs, tymā bierzī vysi zvēri. {Cylvāka kuojas, vytrups, golva i moti} | 142. Dwa drągi, na tych dwu drągach beczułka, na tej beczułce jajo, a na tem jaju brzeźniak, a w tym brzeźniaku wszystkie zwierzęta. {Człowieka nogi, kadłub, głowa i włosy} | ||||
| 143. Dziejwa gala iz tieerdża [!] doncoj. {Pokowi zam zarga kojom} | 143. Dzeiva gale/gaļa iz telerdža doncoj. {Pokovi zam zarga kuojom} | 143. Żywe mięso na talerzu tańcyje. {Podkowy pod końskimi nogami} | ||||
| 144. Gar aśtia motia, rutuli barni. {Łopsta i kukuli majzis} | 144. Garaste muote, rutuli bārni. {Luopsta i kukuli maizis} | 144.Długo ogoniasta matka, pękate dzieci. {Łopata i bułeczki} | ||||
| 145. Izpletś muti, zwajgznis skajsta [!]. {Statieńc} | 145. Izplēts muti, zvaigznis skaita. {Stateņc [Stateņs]} | 145. Rozdziawiwszy gębę, gwiazdy liczy. {Płot} | ||||
| 146. Iz pasaŭla na bieja i pats na turieja, a kungam soŭam diewia. {Nu swata Jônia kristiejba} | 146. Iz pasauļa nabeja i pats naturēja, a kungam sovam deve. {Nu svāta Juoņa kristeiba} | 146. Na świecie nie było i sam nie miał, a panu swemu dał. {Od św. Jana chrzest} | ||||
| 147. Kaj dinas bołtums, kaj nakti małnums, kaj zyrgs zwidz i kaj marga doncoj. {Zogota} | 147. Kai dīnas boltums, kai nakti malnums, kai zyrgs zvīds i kai mārga doncoj. {Zogota} | 147. Jak dnia białość, jak nocy czarność, jak koń rży i jak dziewczyna skacze. {Sroka} | ||||
| 148. Lejdaka iz lejdakys, a taŭku pyks wyda. {Sina ar syŭnom} | 148. Leidaka iz leidakys, a tauku pyks vydā. {Sīna ar syunom} | 148. Szczupak na szczupaku, a sadła kawał w środku. {Ściana z mchem} | ||||
| 149. Loboka maltiejta zam gołda, ka iz gołda. {Ziŭś zam łâds} | 149. Lobuoka maļteita [maļteite] zam golda, ka iz golda. {Zivs zam lads} | 149. Lepszy obiad pod stołem, niż na stole. {Ryba pod lodem} | ||||
| 150. Łociejts kop kalnienia, załta kurpiś kojenios. {Orkłys} | 150. Luoceits kuop kaļneinā, zalta kūrpis kuojeņuos. {Orklys} | 150. Niedźwiadek lezie na góreczkę, złote trzewiki na nogach. {Socha} | ||||
| 151. Łoćs râc, a mieższ lejkst. {Baznic kungs dud mocijbu laŭds kłonos} | 151. Luoc rāc, a mežš [mežs] leikst. {Baznīckungs dūd muocību ļauds kluonuos} | 151. Niedźwiedź ryczy, a las ugina się. {Ksiądz daje naukę, lud chyli się (klęka)} | ||||
| 152. Margu nuwad, krasłys palijk. {Skaŭdzia} | 152. Mārgu nūvad, krāslys palīk. {Skaudze} | 152. Dziewczynę zabierają, krzesło zostaje. {Stóg} | ||||
| 153. Mieżā cierts, kramā pierkts, iz ruku izlikts gaŭży raŭd’. {Kuklis} | 153. Meža cierts, krāmā pierkts, iz rūku izlikts gaužy raud. {Kūklis] | 153. W lesie ścięty, w sklepie kupiony, na ręku położony, gorzko płacze. {Gęśl} | ||||
| 154. Moza, moza ustabienia, szkingielu jumts. {Mogonys} | 154. Moza, moza ustabeņa, škingeļu jumts. {Mogonys} | 154. Mała, mała izbeczka, z gontu dach. {Mak} | ||||
| 155. Moza, moza ustabienia, symts ługu, symts durowu. {Łukturś} | 155. Moza, moza ustabena, symts lūgu, symts durovu. {Lukturs} | 155. Mała, mała izbeczka, sto okien, sto drzwi. {Latarnia (z blachy)} | ||||
| 156. Moza, moza ustabienia, ni ługu, ni durowu, a laŭds wydā. {Ogurćs} | 156. Moza, moza ustabeņa, ni lūgu, ni durovu, a ļauds vydā. {Ogurcs} | 156. Mała, mała izbeczka, ani okien, ani drzwi. {Ogórek} | ||||
| 157. Mozs, mozs wiejrińcz, trej diewieni goły. {Orkłys} | 157. Mozs, mozs veiriņč [veiriņš], trej deveni goly. {Orklys} | 157. Mały, mały mężyczek, trzy dziewięć końców. {Socha} | ||||
| 158. Mozs, mozs pujsiejts, pa wysu pasaŭli tisbu nas. {Bazmanc} | 158. [=67.] Mozs, mozs puiseits, pa vysu pasauli tīsbu [tīsu?] nas. {Bazmanc [bazmans]} | 158. Mały, mały chłopczyk, po całym świecie sąd niesie. {Bezmian (waga)} | ||||
| 159. Nawa Rejgā cik krama, cik munam wycynam rana. {Błuszcz} | 159. Navā Reigā cik krāma, cik munam vycynam rāna. {Blušč [?]} | 159. Niema w Rydze tyle sklepów, wiele na moim baranie ran. {Pniak (do rąbania drzewa)} | ||||
| 160. Sanołu kalejtia iz czetru staklejszu {Suńćś} | 160. Sānolu kaleita iz četru stakleišu. {Suņcs [suņs]} | 160. Plew woreczek na czterech drągach. {Pies} | ||||
| 161. Saŭsa egla pa wysu pasaŭli. {Łyłs gawieńc} | 161. Sausa egle pa vysu pasauli. {Lyls gavēņc [gaviens]} | 161. Sucha jodła na cały świat. {Wielki post} | ||||
| 162. Sieptini jiudźs tyłta, a tyłta gołā załta obielnijca. {Gawieńc i łyłdina} | 162. Septini jiudzs tylta, a tylta golā zalta uobeļnīca. {Gavieņc [gavieņs] i lyldīna} | 162. Siedm mil most, a na mosta końcu złota jabłoń. {Post i Wielkanoc} | ||||
| 163. Sierms wieprits wysim czukstā wieras. {Slikśnis} | 163. Sierms vieprīts vysim čūkstā verās. {Slīksnis} | 163. Szary wieprzek wszystkim w d… zagląda {Próg} | ||||
| 164. Skajstoks numierś, kaj dziejws. {Wieźś} | 164. Skaistuoks nūmiers, kai dzeivs. {Viezs} | 164. Ładniejszy umarły, niż żywy. {Rak} | ||||
| 165. Skrin kaj wiejs, nawa wiejs, raŭn ar piejcku. {Zipśnis} | 165. Skrīn kai viejs, navā viejs, raun ar peicku. {Zipsnis [zibsnis]} | 165. Leci jak wiatr, nie wiatr, rznie (z) batem, nie bat. {Błyskawica} | ||||
| 166. Szkarsu kaŭły, garum kaŭły, płyka misa caŭri śpiejd. {Ługs} | 166. Škārsu kauly, garum kauly, plyka mīsa cauri speid. {Lūgs} | 166. W poprzed kości, wzdłuż kości, gołe ciało naskróś świeci. {Okno} | ||||
| 167. Trupieńcz iz trupienia, kaczaśtia godā [!]. {Nidra} | 167. Trupeņč iz trupeņa, kačaste godā [golā]. {Nīdra [nīdre]} | 167. Sztuka na sztuce, koci ogon na końcu. {Trzcina} | ||||
| 168. Turejgi tur, minijgi min, cikam, turejgi tur, minijgi atmiń. {Atsłaga} | 168. Tureigi tur, minīgi min, cikam, tureigi tur, minīgi atmiņ. {Atslāga} | 168. Trzymająco trzyma, zgadująco zgaduje póki trzymająco trzyma, zgadująco zgadnie. {Zamek} | ||||
| 169. Wierba tâk, pȗrś lejgojas. {Wyłna} | 169. Vierba tak, pūrs leigojās. {Vylna} | 169. Jarząbek bieży, błoto kołysze się. {Wełna} | ||||
| 170. Winam kukam diwi łopys, wina małna, utra bołta. {Dina i nakts} | 170. Vīnam kūkam divi lopys, vīna malna, ūtra bolta. {Dīna i nakts} | 170. Jednemu drzewu dwa liście, jeden czarny, drugi biały. {Dzień i noc} | ||||
| 171. Winā mujżā picu wortu. {Pierstienia} | 171. Vīnā muižā pīcu wuortu. {Piersteņa} | 171. W jednym dworze pięć bram. {Rękawiczka} | ||||
| 172. Wôcziemias zyrdzieńcz, a itos ziemias gruzieńc. {Stoli} | 172. Vuoczemes zyrdzeņč [zyrdzeņš], a ītuos zemes grūzeņc [grūzeņš]. {Stuoli} | 172. Z Niemiec konik, a z tego kraju lejce. {Warstat tkacki} | ||||
| 173. Wosora ar kazŭku, zima ar szyŭbieniu. {Pupa} | 173. Vosorā ar kažuku [kažuku], zīmā ar šyubeņu. {Pupa} | 173. Na wiosnę w kożuchu, w zimie w sukmanie. {Bób} |
Text Sources
| Name | Type | File Name | Author | Year | Title | Other | Description |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ltg2012_Krista_Ilmars | obraz/image | Ltg2012_Krista_Ilmars.JPG | Aleksandra Mrozińska | 2012 | Krista Aivare and Ilmārs Dreļs | Date: 13.08.2012; Place: Rēzekne | Krista Aivare and Ilmārs Dreļs during the recording |
