Ap briugonu nabašnīku; Baśnie 37 (349-351)

Type: bajka

Comment: Ulanowska 1895

Access: public

Phrases

Orthographic	Translettering	Translation (PL)	Translation (EN)
37. Ap briŭgonu nabaszniku.	37. Ap briugonu nabašnīku	37. O narzeczonym nieboszczyku.	37. The dead lover
Bieja kungs i tam kungam wina miejta bieja i bieja taj miejtaj briŭgons, –	Beja kungs i tam kungam vīna meita beja i beja tai meitai briugons, –	Był pan, miał jednę córkę, ta córka miała narzeczonego,	There was a gentleman who had a daughter, and this daughter had a lover.
dziejwoja jis cik ilgi ar ju i nu-myra.	dzeivuoja jis cik iļgi ar jū i nūmyra.	żył on z nią długo i umarł.	They were together for some time and then he died.
Jej ajza-tajsieja soŭâ pokojâ i raŭd' ciszi, –	Jei aizataisēja sovā pokojā i raud cīši, –	Ona się zamknęła w swoim pokoju i płacze okropnie,	She locked herself in her room and cried bitterly.
raŭdoja jej winu wokoru, raŭdoja utru wokoru.	rauduoja jei vīnu vokoru, rauduoja ūtru vokoru.	płakała jeden wieczór, płakałą drugi wieczór.	She cried one night, she cried another night.
Iz tresza wokora, at-it briŭgons iz ju, –	Iz treša vokora, atīt briugons iz jū, –	Na trzeci wieczór, przychodzi narzeczony	In the third night the lover came to her –
at-goja tys briŭgons i soka:	atguoja tys briugons i soka:	i mówi:	he approached her and said:
"Wialciś, naza-kawiejiś, braŭksim iz manim!"	"Veļcīs, nazakavejīs, brauksim iz manim!"	Ubieraj się, nie ociągaj się, pojedziesz do mnie!” –	“Get dressed, let’s go to my place!”
Nu, jej pałyka cisz roda, –	Nu, jei palyka cīš ruoda, –	Ona się bardzo ucieszyła, –	Well, she was very glad –
apza-wyłkojaś, pa-jemia jej szkaplerś i rożancu i łyŭgszonu gromotu, iz-goja ora, a jis pałyka par zyrgu i soka:	apzavylkuojās, pajēme jei škaplers [škaplerus] i rožancu i lyugšonu gruomotu, izguoja uorā, a jis palyka par zyrgu i soka:	ubrała się, wzięła szkaplerz i różaniec i do modlenia się książkę, wyszła, a on stał się koniem i mówi:	she got dressed, took her scapular, rosary and prayer book and went out. He turned into a horse and said:
"Sieśtis muna miło iz mania, braŭksim iz munu satu!"	"Sēstīs muna mīluo iz mane, brauksim iz munu sātu!"	„Siadaj moja miła na mnie, pojedziemy do mojego domu! –	“Sit down on my back, darling, we will go to my place!”
Jej braŭcia, braŭcia, jam tyka griŭts ciszi, jis soka:	Jei brauce, brauce, jam tyka griuts cīši, jis soka:	Jechała, jechała, zrobiło mu się ciężko, on mówi:	They rode and they rode, he felt the heavy load, he said:
"Mienieśś spiż, zwajdzieniś lejb, dziejws ar numyruszu braŭć, –	"Mieness spīž, zvaidzenis leib, dzeivs ar nūmyrušu brauc, –	„Miesiąc świeci, gwiazdki mrugają, żywy z umarłym jedzie, –	“The moon is shining, the stars are twinkling, one alive rides with one dead –
woj bajś, jumprawa?" –	voi bais, jumprava?" –	czy strach, panienko?” –	are you afraid, maiden?”
Jej at-soka: "Nawa mań bajś!"	Jei atsoka: "Navā maņ bais!"	Ona odpowiada: „Nie mam strachu!” –	She answered: “I am not!”
Wajcoj jis: "Kas pi tiewa griŭts ira?" –	Vaicoj jis: "Kas pi teva griuts ira?" –	Pyta on: „Co tam masz ciężkiego? –	He asked: “What heavy thing is there with you?”
"Nawa pi mania nikô, tolko win szkapleri!" –	"Navā pi mane nikuo, toļko vin [viņ] škapleri!" –	Nie mam nic, tylko szkaplerz!”	“There is nothing, only my scapular!”
Jis soka: "Świśt' ziamia!"	Jis soka: "Svīst zemē!"	On mówi: „Rzuć!” –	He said: “Throw it down!”
Jej nu-świż tu szkaplersz.	Jei nūsvīž tū [tūs] škaplerš [škaplerus].	Ona rzuciła szkaplerz.	She three away the scapular.
Jis braŭc, braŭc ar ju, jam otkon griŭts, jis soka:	Jis brauc, brauc ar jū, jam otkon griuts, jis soka:	Jadą, jadą, jemu znów ciężko, on mówi:	They rode and they rode, again he felt the heavy load, he said:
"Mienieśś śpiż, zwajdzieniś lejb, –	"Mieness spīž, zvaidzenis leib, –	„Miesiąc świeci, gwiazdki mrugają,	“The moon is shining, the stars are twinkling –
dziejws ar numyruszu braŭć, –	dzeivs ar nūmyrušu brauc, –	żywy z umarłym jedzie, –	one alive rides with one dead –
woj bajś, jumprawa?"	voi bais, jumprava?"	czy strach panienko?” –	are you afraid, maiden?”
Jej at-soka: "Nawa mań bajś!" –	Jei atsoka: "Navā maņ bais!" –	Ona odpowiada: „Nie mam strachu!” –	She answered: “I am not!”
"A kas pi tiewa griŭts ira?" –	"A kas pi teva griuts ira?" –	„A co tam masz ciężkiego?” –	“But what heavy thing is there with you?”
"Niko nawa, rożancys win!" –	"Nikuo navā, rožancys vin [viņ]!" –	„Nic nie mam, tylko różaniec!” –	“There is nothing, only my rosary!”
"Swiśt' ziamia!"	"Svīst zemē!"	„Rzuć!” –	“Throw it down!”
Jej nu-świdia!	Jei nūsvīde!	Ona rzuciła.	She threw it away!
Braŭc otkon, nu-braŭcia gobułu, jam griŭts, jis soka:	Brauc otkon, nūbrauce gobulu, jam griuts, jis soka:	Jadą znowu, ujechali kawałek, jemu znowu ciężko, mówi on:	Again they rode, after a while he felt her heavy load and said:
"Mienieśś spiż, zwajdzieniś lejb, dzejws ar numyruszu braŭć, woj bajś jumprawa?"	"Mieness spīž, zvaidzenis leib, dzeivs ar nūmyrušu brauc, voi bais jumprava?"	„Miesiąc świeci, gwiazdki mrugają, żywy z umarłym jedzie, – czy strach panienko?” –	“The moon is shining, the stars are twinkling, one alive rides with one dead, are you afraid, maiden?”
Jej at-soka: "Nawa mań bajs!" –	Jei atsoka: "Navā maņ bais!" –	Ona odpowiada: „Nie mam strachu!” –	She replied: “I am not!”
"A kas pi tiewa griŭts ira?" –	"A kas pi teva griuts ira?" –	„Co tam masz ciężkiego?” –	“But what heavy thing is there with you?”
"Mań lyŭgszona gromota ira!" –	"Maņ lyugšona [lyugšonu] gruomota ira!" –	„Mam książkę do modlenia!” –	“It is my prayer book!”
"Swiśt' ziamia!" –	"Svīst zemē!" –	„Rzuć!” –	“Throw it down!”
Jej tu gromotu nuświż.	Jei tu gruomotu nūsvīž.	Ona tę książkę rzuciła.	She threw the book away.
Jis braŭć, braŭć, da-braŭć pi baźniecys, nu-tur soŭu zyrgu i soka:	Jis brauc, brauc, dabrauc pi baznecys [bazneicys], nūtur sovu zyrgu i soka:	Jadą, jadą, przyjeżdżają do kościoła, zatrzymał on swojego konia i mówi:	They rode and they rode, they arrived at a church, he stopped the horse [!] and said:
"Pa-stoŭ tu tia, eś iszu wyda!" –	"Pastuov tu te, es īšu vydā!" –	„Zaczekaj tutaj, ja pójdę do środka!” –	“Stay here, I will go inside!”
I-goja jis wyda, a jej iz-kopia nu zyrga, da-goja pi baźnicys durowu i wieras par szkierbu, –	Īguoja jis vydā, a jei izkuope nu zyrga, daguoja pi baznīcys durovu i verās par škierbu, –	Wszedł do środka, a ona zlazła z konia, przyszła do kościelnych drzwi i patrzy przez szparę, –	He went inside, but she dismounted the horse, went to the church door and looked through a gap.
wieras, ka jis iz-wyłka nabaszniku nu grobu i sôka aśt', –	verās, ka jis izvylka nabašnīku nu grobu i suoka āst, –	widzi, że on wyciągnął nieboszczyka z trumny i zaczął jeść, –	She saw that he pulled a corpse out of a grave and started to eat.
pa-jedia i iz-goja.	pajēde [paēde] i izguoja.	pojadł i wyszedł.	Having eaten, he went out.
Jej tyka ciszi bajs, –	Jei [jai] tyka cīši bais, –	Zrobiło się jej bardzo straszno, –	She got very frightened.
da-braŭcia ji pi kopu, jis nu-turiaja zyrgu, iz-goja iz kopu –	dabrauce jī pi kopu, jis nūturēja zyrgu, izguoja iz kopu –	przyjechali do cmentarza, ona zatrzymał konia, poszedł na cmantarz,	They came to a graveyard, he stopped the horse, went to the graveyard –
jej wieras – iz-roka jis nabaszniku i sôka aśt', –	jei verās – izroka jis nabašnīku i suoka āst, –	ona patrzy, że wykopał nieboszczyka i zaczął jeść, –	she saw: he unburied a corpse and started to eat –
jej tyka ciszi bajs, jej łajdia biagt', –	jei [jai] tyka cīši bais, jei laide bēgt, –	zrobiło się jej bardzo straszno, zaczęła uciekać, –	she was very frightened and tried to flee –
tułajk jis pakal dziejtiś piec jos, –	tūlaik jis pakaļ dzeitīs piec juos, –	wtedy zaczął ją gonić. –	he was chasing after her at once –
jej skriaja, skriaja, dzierd', ka jis na toli pi jôs!	jei skrēja, skrēja, dzierd, ka jis na tuoli pi juos!	Ona bieży, bieży i słyszy, że on już niedaleko za nią!	she ran and she ran, she heard him close to her!
Da-skriaja jej pi gromotys soŭys, –	Daskrēja jei pi gruomotys sovys, –	Dobiegła do książki swojej, –	She arrived at her book –
jej pa-twiera gromotu, trejs riejzis ap-gołwu ap-grizia i jis pa-łyka cisz par łyłu gobułu.	jei patvēra [patvēre] gruomotu, treis reizis ap golvu apgrīze i jis palyka cīš par lylu gobulu.	podniosła książkę, trzy raz koło głowy okręciła i on się został kawałek.	she took the book, turned it three times over her head and he stayed a long way behind.
Da skriaja jej pi rożyncys, patwiera tu rożancu, ap-grizia ap gołwu trejs riejzis, –	Daskrēja jei pi rožyncys, patvēra [patvēre] tū rožancu, apgrīze ap golvu treis reizis, –	Dobiegła do różańca, podniosła różaniec, okręciła koło głowy trzy razy, –	She arrived at her rosary, grasped the rosary, turned it three times over her head –
jis pa-łyka wial par łyłoku gobułu.	jis palyka vēļ par lyluoku gobulu.	on został jeszcze większy kawałek.	he stayed behind another long bit.
A jej wyss skriń, –	A jei vys skrīņ [skrīn], –	A ona wciąż bieży, –	And she ran on.
da-skriaja jej pi szkapleru, patwiera szkaplers, ap-świdia ap-gołwu trejs riejzis, –	daskrēja jei pi škapleru, patvēra [patvēre] škaplers [škaplerus], apsvīde ap golvu treis reizis, –	dobiegła do szkaplerza, podniosła szkaplerz, rzuciła koło głowy trzy razy –	She arrived at her scapular, grasped the scapular, threw it three times around her head –
jis pałyka pa łyłu gobułu.	jis palyka pa lylu gobulu.	on się został duży kawałek.	he stayed a long way behind.
Jej otkon skriaja, da-skriaja pi ustobieniś mozys, –	Jei otkon skrēja, daskrēja pi ustobenis mozys, –	Ona znów biegła, przybiegła do chatki małej, –	She ran on and came to a little hut –
i-skriaja jej tamâ ustobieniâ, riadź, a ti nabaszniks gul...	īskrēja jei tamā ustobeņā, redz, a tī nabašnīks guļ...	wbiegła do chatki, widzi, że tam nieboszczyk leży....	she rushed into the hut and saw a corpse lying there…
I jis jaŭ na toli ira, tys briŭgons.	I jis jau na tuoli ira, tys briugons.	A on już niedaleko, ten narzeczony.	And he was already close, the lover.
Jej ajza-tajsieja durs ciszi, a jis jaŭ da-skriaja pi ustobieniś i sôk byŭkszinotis:	Jei aizataisēja durs cīši, a jis jau daskrēja pi ustobenis i suok byukšinuotīs [byukšynuotīs]:	Zamknęła ona drzwi, a on już przybiegł do chatki i zaczyna się tłuc.	She locked the door, but he had already arrived at the hut and began to knock:
"Łajd' mani wydâ!"	"Laid mani vydā!"	„Puść mię do środka!” –	“Let me in!”
Jej na-łajż jô wyda, a jis soka iz tô nabasznika:	Jei nalaiž juo vydā, a jis soka iz tuo nabašnīka:	Ona go nie puszcza, a on mówi do tego nieboszczyka:	She didn’t let him in and he said to the corpse:
"Cieliś tu, łajd' mani!"	"Celīs tu, laid mani!"	„Wstawaj, ty, puść mię!	“You get up and let me in!”
Jis i-soka cialtiś, a jej pa-kora iz ługa rożańcu, szkaplers iz durowu, i pa-jemia, gromotu iz-łyka jam iz kriŭszu tam nabasznikam i soka:	Jis īsuoka ceļtīs, a jei pakuora [pakuore] iz lūga rožancu, škaplers [škaplerus] iz durovu, i pajēme, gruomotu izlyka jam iz kriušu tam nabašnīkam i soka:	Zaczął nieboszczyk wstawać, a ona powiesiła na oknie różaniec, szkaplerz na drzwiach i wzięła, książkę położyła mu na piersiach, temu nieboszczykowi i mówi:	He started to rise, but she hung the rosary at the window, the scapular at the door, took the book and put it on the chest of the corpse and said:
"Guli tu lejdza postoru dinaj!" –	"Guli tu leidza postoru dīnai!" –	„Leż aż do sądnego dnia!” –	“Lie here until the day of the Last Judgement!”
Tułajk gajls ajz-dzidoja i tys briŭgons iz-putiaja, a jej iz satu ładas it.	Tūlaik gaiļs aizdzīduoja i tys briugons izputēja, a jei iz sātu ladās [laidēs] īt.	Wtem kogut zapiał i ten narzeczony zniknął, a ona się zabrała iść do domu.	At that moment a rooster began to crow and the lover vanished, but she set off to go home.
Goja jej, goja, nu-goja da satys, –	Guoja jei, guoja, nūguoja da sātys, –	Szła, szła, przyszła do domu, –	She walked and she walked, she arrived at her home –
i-goja soŭa pokoja i nu-myra!	īguoja sovā pokojā i nūmyra!	weszła do swego pokoju i umarła!	she entered her room and died!