Ap bednu puisi i ap lopsu; Baśnie 44 (385-393)

Type: bajka

Comment: Ulanowska 1895, 385-393

Access: public

Phrases

Orthographic Translettering Translation (PL) Translation (EN) Morphology Phonetic Comment
44. Ap biednu pujsi i ap łopsu 44. Ap bednu puisi i ap lopsu 44. O biednym chłopaku i o lisie. 44. The poor boy and the fox
Bieja biednys cielwiecieńcz, jis służeja par leśniku, nu-myra jam siwa i pa-łyka dałs mozs. Beja bednys ceļvēceņč [ciļvēceņš], jis služēja par lesniku, nūmyra jam sīva i palyka dāls mozs. Był biedny człowiek, służył za leśnego; umarła mu żona i został syn mały. There was a poor little man who was in service as a woodman. His wife died and left a little son.
Winu dinu sa-giwa jis mużiku mieżâ, kur cierta barzs ziamia, – Vīnu dīnu sagiva jis mužiku mežā, kur cierta bārzs [bārzus] zemē, – Jednego dnia złapał on chłopa w lesie, który zrąbał brzozę, – One day he caught a farmhand in the wood who was chopping down a birch tree.
jis at-jemia jam cierwi, at-gojis iz ustobu, ap-kuka iz gołda i nu-myra. jis atjēme jam ciervi, atguojis iz ustobu, apkuka iz golda i nūmyra. odebrał mu siekierę, przyszedłszy do izby, oparł się na stole i umarł. He took the axe from him, went home, sat down at the table and died.
At-it tys mużiks, kab par szkodi ajz-moksot' i wieras, ka jis jaŭ nu-mierśś! Atīt tys mužiks, kab par škuodi aizmoksuot i verās, ka jis jau nūmierss [nūmiers]! Przychodzi ten chłop, żeby za szkodę zapłacić i patrzy, że on już umarł! The farmhand came to pay for the damage and saw that he was dead.
Jis cierwi pa-jemia i nu-goja, a tys pujsiejts ajz-świdia guni, sa-dadzynoja i satu i tawu, i pa-łyka cik płyks ciepliś! Jis ciervi pajēme i nūguoja, a tys puiseits aizsvīde guni, sadadzynuoja i sātu i tāvu, i palyka cik plyks ceplis! Siekierę wziął i poszedł, a ten chłopak zarzucił ogień, spalił i chatę i ojca i został tylko goły piec! He took his axe and left. Now the little boy threw a fire and burnt down the house and the father, nothing but the oven remained.
Jis i-lejda tamâ cieplî i siediaja i nikas jô na-zynoa, ka jis wial dziejws ira. Jis īleida tamā ceplī i sēdēja i nikas juo nazynoa, ka jis vēļ dzeivs ira. Wlazł do tego pieca i siedział i nikt nie wiedział, że on jeszcze żyje. He crept into the oven and sat there, and nobody knew that he was still alive.
At-skriaja łopsa i soka jam taj: Atskrēja lopsa i soka jam tai: Przybiegła liszka i powiada mu tak: A fox came running and spoke thus:
"Kłaŭsiś! nu-sit' tu mań tu zyrgu, kur taŭs tieŭ pa-miatia, to eś tieŭ iz-swotoszu kieninia miejtu i pat's tu pa-liksi par kienini!" – "Klausīs! nūsit tu maņ tū zyrgu, kur tāvs tev pamete, to es tev izsvuotuošu kieniņa meitu i pats tu paliksi par kienini!" – „Słuchaj! zabij ty mi tego konia, którego ojciec ci zostawił, to ja ci wyswatam królewnę i sam zostaniesz królem!” – “Listen! Kill for me the horse that your father has left you and I will woe a king’s daughter for you and you will become a king yourself!”
Pujszkins pa-jemia pagali, łyka par gołwu zyrgam, kur adia pi sietieniś i nu-syta ju, a łopsa pi-dziera asznia i ap-jedia gobułu galiś i soka taj iz pujsi: Puiškins pajēme pagali, lyka par golvu zyrgam, kur āde [ēde] pi sietenis i nūsyta jū, a lopsa pīdzēra [pīdzēre] ašņa i apjēde [apēde] gobulu galis i soka tai iz puisi: Chłopak wziął polano, dał po głowie koniowi, który się pasł przy płocie i zabił go, a liszka napiła się krwi, zjadła kawałek mięsa i mówi tak do chłopca: The boy took a piece of wood and put it at the head of the horse that was grazing at the fence and he killed it. The fox drank from the blood and ate a piece of meat and said to the boy:
"Sorgoj tô zyrga, kab mań citi źwieri na ap-astu jô! "Sorgoj tuo zyrga, kab maņ citi zvieri naapāstu juo! „Pilnuj tego konia, żeby mi inne zwierzęta go nie zjadły! “Guard this horse so that other animals won’t eat from it!
Eś iszu iz kienini!" – Es īšu iz kienini!" – Ja pójdę do króla!” – I will go to the king!”
Nu-skriaja iz mieżu, iz-goja iz kłajumienia, doncoj, skriń, kiŭleńćz mat, wiesielejas, ka jaŭ pa-adusia i pa-dzarusia. Nūskrēja iz mežu, izguoja iz klajumeņa, doncoj, skrīņ, kiuleņč [kiuleņus] mat, veselējas, ka jau paāduse i padzāruse. Pobiegła do lasu, wyszła na polanę, tańczy, biega, koziołki przewraca, cieszy się, że się najadła i napiła. The fox ran off to the wood, went to a clearance, danced, ran around, somersaulted, frolicked, for it had eaten and drunk.
Iz-it wyłks nu kriŭmu i wajcoj iz ju: Izīt vylks nu kriumu i vaicoj iz jū: Wychodzi wilk z krzaków i pyta: A wolf came out from the bushes and asked it:
"Kumień, kur ta tu bieji, ka tajda luśtiejga?" – "Kūmeņ, kur tad tu beji, ka taida lusteiga?" – „Kumeczko, gdzie byłaś, żeś taka wesoła?” – “My pal, were have you been that you are so cheerful?”
A łopsa at-soka: "U, tu! bizaŭśś! Ku tu zini! A lopsa atsoka: "U, tu! bīzauss! Kū tu zini! A liszka odpowiada: „Ach ty kłapouchy! Co ty wiesz! The fox replied: “Oh you, big-ear! What do you know!
Eś bieju gostus pi kieninia Grudinia – Es beju gostūs pi kieniņa Grudiņa – Byłam w gościnie u króla Groma, – I was visiting King Thunder –
ti gûds briśmiejgs diel wysu zwieru, – tī gūds brīsmeigs deļ vysu zvieru, – tam bal okropny dla wszystkich zwierząt – he is giving a terrible feast for all animals –
kas grib, war nu-it, byŭś pa-jeds i paza-dzierś!" – kas grib, var nūīt, byus paēds i pazadzērs!" – kto chce, może pójść, naje się i napije się do woli!” – whoever wants may go there and will get food and drink!”
"Kumień, nu-wiad' tu mani iz tinieni!" prosa wyłks, – "Kūmeņ, nūved tu mani iz tīneni!" prosa vylks, – „Kumeczko, zaprowadź mię tam!” prosi wilk, – “Take me there, my pal!” asked the wolf.
a łopsa at-soka: "Wot eś tiewi tiŭleń i wiezszu! a lopsa atsoka: "Vot es tevi tiuleņ i vezšu [vesšu]! a liszka odpowiada: „Ja cię tak zaraz i poprowadzę!” But the fox replied: “I should take you there at once? You wish!
Sa-łoś soŭu wysu radni, kocz ajz kajdam symtam jiusu byŭtu, turiejź eś jums i wieźszu! Salos sovu vysu radni, koč aiz kaidam symtam jiusu byutu, tūreiz es jums i vezšu [vesšu]! Zbierz swoją całą rodzinę, żeby was było więcej niż sto, wtedy ja was zaprowadzę! Assemble all your kin so that there be about a hundred of you, then I will take you!
Byŭś gûds wysu mieniesi!" Byus gūds vysu mienesi!" Będzie bal cały miesiąc!” The feast will last for a whole month!”
Wyłks nu-goja iz mieżu, ajz-gaŭdoja wysa gołwa, saza-łasieja lełs pułks wyłku i it iz łopsu. Vylks nūguoja iz mežu, aizgauduoja vysā golvā, sazalasēja lels pulks vylku i īt iz lopsu. Wilk poszedł do lasu, zawył na całe gardło, zebrał wielkie stado wilków i idzie do liszki. The wolf left the wood and howled at the top of its lungs, and a large pack of wolves came together and went to the fox.
Jej soka: "Nu, łabi! Jei soka: "Nu, labi! Ona mówi: „Dobrze! The fox said: “Well then!
ejtie ar manim, a wieritiaś, kab nikur nikas na iz-tyktylat'!" – ejte ar manim, a veritēs, kab nikur nikas naiztyktyļat [naiztyktuļat]!" – pójdźcie do mnie i pamiętajcie, żebyście nigdy nic nie ruszyli!” – Come with me but take care not to damage anything!”
At-it iz upi, wajaga por maŭt', jej soka: Atīt iz upi, vajaga puormaut, jei soka: Przychodzą do rzeki, trzeba przepłynąć, ona mówi: They came to a river which they had to cross and the fox said:
"Pagajdit druścieniu, nuza-mozgoit, eś iszu paza-wartu kur diel jiŭsu gołds byŭś pastatiejts!" "Pagaidit drusceņu, nūzamozguoit [nūzamozgojit], es īšu pazavārtu kur deļ jiusu golds byus pastateits!" „Poczekajcie troszeczkę, obmyjcie się, ja pójdę zobaczyć gdzie dla was stół będzie zastawiony!” – “Wait a little, wash yourself while I go and see where the table for you has been made!”
Nu-skriaja iz kienini Grudini i soka taj: Nūskrēja iz kienini Grudini i soka tai: Pobiegła do króla Groma i mówi tak: The fox ran to King Thunder and said:
"Jaŭns kienińcz syŭta mani swotus i at-syŭta gaśtińczim wysajdu źwieru, – "Jauns kieniņč [kieniņš] syuta mani svuotūs i atsyuta gastiņčim vysaidu zvieru, – „Nowy król przysyła mnie w swaty i przysyła w podarunku różnych zwierząt, – “A young king sends me as a wooer, and he is sending all kinds of animals as a present –
kur, kienińcz, witu dusi diel jus?" – kur, kieniņč [kieniņš], vītu dūsi deļ jūs?" – gdzie je królu umieścisz?” – where will you have them, King?”
Kienińcz dumoj sieŭ, kas tys byŭs par kieniniu tajdu jaŭnu? Kieniņč [kieniņš] dūmoj sev, kas tys byus par kieniņu taidu jaunu? Król myśli sobie, co to za król taki nowy! The king wondered who was this young king.
Lik pi-gatawiet pyŭni i cyssu ti pi-kłot'. Līk pīgatavēt pyuni i cyssu [cysu] tī pīkluot. Kazał przygotować stodołę i słomy tam posłać. He ordered a barn be prepared and hay laid on the floor.
A łopsa nu-skriń iz wilkim i soka: A lopsa nūskrīņ iz vilkim i soka: A liszka leci do wilków i mówi: The fox ran off to the wolves and said:
"Nu, maŭnit par upi, biz-aŭśś i naza-wierit ni iz łobu, ni iz kajru pusi, tajszni pieć mania pakal ejtie!" "Nu, maunit par upi, bīzauss i nazaverit ni iz lobū, ni iz kairū pusi, taišni piec mane pakaļ ejte!" „No, płyńcie przez rzekę, kłapouchy i nie patrzcie ani w prawą, ani w lewą stronę, prosto za mną z tyłu jedźcie!” – “Now swim across the river, big-ears, and don’t look neither right nor left, just follow me!”
I-skriaja pigatawietâ pyŭniâ, tiŭleń durs sa-tajsieja ciszi, a łopsa pad-bozia gołwu zam ślikśnia i soka: Īskrēja pīgatavētā pyunē, tiuleņ durs sataisēja cīši, a lopsa padbuoze golvu zam slīksņa i soka: Wbiegli do przygotowanej stodoły, zaraz drzwi zamknęli, a liszka wsunęła głowę pod próg i mówi: They ran into the barn that had been prepared and the fox closed the door at once, stuck its head under the threshold and said:
"Wot jiŭsim i cîms! wot jiŭsim i gûds!" – "Vot jiusim i cīms! vot jiusim i gūds!" – „Ot wam i gościna! ot wam i bal!” – “Here you have your party! Here you have your feast!”
Kienińcz briejniś, kas tys tajds par łyłu bagaturi, ka jis tur cik źwieru zam soŭys waldieszonys, a łopsa soka, ka par niedielu wial at-syŭtieś, wajrok! Kieniņč [kieniņš] breinīs, kas tys taids par lylu bagaturi, ka jis tur cik zvieru zam sovys vaļdēšonys, a lopsa soka, ka par nedeļu vēļ atsyutēs, vairuok! Król dziwi się, co to taki za wielki mocarz, który ma tyle źwierząt pod swojem panowaniem, a liszka mówi, że za tydzień, jeszcze przyśle więcej! The king wondered about this rich man who had so many animals under his rule, and the fox said that in a week he would send even more!
Nu-skriaja iz tiejruma, nuza-wiera kur łaŭd's strodoja, sajemia nu jus majzi, bizu-pinu, nu-niasia tam pujszkinam, – Nūskrēja iz teiruma, nūzavēra kur ļauds struoduoja, sajēme nu jūs maizi, bīzupīnu, nūnese tam puiškinam, – Pobiegła na pole, wypatrzyła gdzie ludzie pracowali, porwała u nich chleba, twarogu, zaniosła chłopakowi, – The fox ran to a field, looked for a place where people were working, took from them bread and cottage cheese and brought it to the boy.
posza pa-jedia zyrga galiś i nu-goja iz kłajumienia i otkon doncoj, skriń, kiŭleńcz mat! poša pajēde [paēde] zyrga galis i nūguoja iz klajumeņa i otkon doncoj, skrīņ, kiuleņč [kiuleņus] mat! sama pojadła końskiego mięsa i poszła na polanę i znowu tańczy, biega, koziołki maga!... The fox itself ate horse meat, went out to the clearance and danced again, frolicked and somersaulted.
Iz-it łoćś i wajcoj: "Kur tu bieji, kumień, ka tu tajda luśtiejga?" – Izīt luocs i vaicoj: "Kur tu beji, kūmeņ, ka tu taida lusteiga?" – Wychodzi niedźwiedź i pyta: „Gdzie ty byłaś kumeczko, żeś taka wesoła?” – A bear came out and asked: “Where have you been, my friend, that you are so merry?”
Jej soka: "Ku tu zini, grejzys-diapia? Jei soka: "Kū tu zini, greizysdepe? Ona mówi: „Co ty wiesz, krzywołapy? It said: “What do you know, Awry Paw?
Tu zini diapi win ziejśt'! Tu zini depi vin [viņ] zeist! Ty umiesz tylko łapy ssać! You know nothing but to suck your paw!
Eś bieju gostus pi kieninia Grudinia, ti gûds diel wysu źwieru, jedinia i dzierinia da kokła!" – Es beju gostūs pi kieniņa Grudiņa, tī gūds deļ vysu zvieru, jēdīņa [iedīņa] i dzierīņa da kokla!'' – Byłam w gościnie u króla Groma, tam bal dla wszystkich źwierząt, jedzenia i picia po szyję!” – I was visiting King Thunder, there is a feast for all animals, food and drink aplenty!”
Łoćś soka: "Kumień, nu-wiad' i mani iz tinieni!" – Luocs soka: "Kūmeņ, nūved i mani iz tīneni!" – Niedźwiedź mówi: „Kumosiu, zaprowadź i mnie tam!” – The bear said: “Take me there, my friend!”
A łopsa at-soka: "Tiŭleń eś tiewi, winu grejzu-diapi i wieźszu! A lopsa atsoka: "Tiuleņ es tevi, vīnu greizūdepi i vezšu [vesšu]! A liszka odpowiada: „Zaraz ja ciebie, krzywołapy jeden, tak i poprowadzę! But the fox replied: “Should I take you, one single awry paw? You wish!
Sa-łos wysu soŭu radni i brolsz soŭus, tułajk eś jiŭsu wieźszu, ka jiŭs byŭś daŭdzi!" Salos vysu sovu radni i bruoļš [bruoļus] sovus, tūlaik es jiusu vezšu [vesšu], ka jius byus daudzi!" Zbierz całą swoją rodzinę i braci swoich, wtedy was zaprowadzę, jak was będzie dużo!” – Gather your friends and family, I’ll take you there when there are many of you!”
Łoćś nu-goja iz mieżu, ka ajz-gramzia, ka sa-skriaja łoczu nu wysu puszu, ajz diŭ simti saza-łasieja i it iz łopsu. Luocs nūguoja iz mežu, ka aizgramze, ka saskrēja luoču nu vysu pušu, aiz div simti sazalasēja i īt iz lopsu. Niedźwiedź poszedł do lasu, jak zaryczał, jak zbiegły się niedźwiedzie ze wszystkich stron, tak przeszło dwie setki ich się zebrało i idą do liszki. The bear went into the wood and as he grunted out loud, bears came running from all sides, more than two hundred came together and went to the fox.
Łopsa soka "Nu, łabi, ejtie pakal piec mania, tolko na iz-ticit nikur niko!" – Lopsa soka "Nu, labi, ejte pakaļ piec mane, toļko naiztīcit [naaiztīcit] nikur nikuo!" – Liszka mówi: „No, dobrze, idźcie za mną, tylko nie ruszcie nigdzie nic!” – The fox said: “Well then, follow me, but don’t damage anything on your way!”
At-gojuszi iz upi, soka jej: Atguojuši iz upi, soka jei: Przyszedłszy do rzeki, mówi: When they came to the river the fox said:
"Pa-gajdit, paza-mozgoit tia, eś iszu paza-wartu kur diel jiŭsu gołds byŭś ap-sakts!" – "Pagaidit, pazamozgoit [pazamozgojit] te, es īšu pazavārtu kur deļ jiusu golds byus apsakts [apsagts]!" – „Poczekajcie, pomyjcie się tu, pójdę zobaczyć gdzie dla was stół będzie nakryty!” – “Wait here and wash while I go to look where your table has been laid!”
Nu-skriaja iz kienini Grudini i soka: Nūskrēja iz kienini Grudini i soka: Pobiegła do króla Groma i mówi: It ran to Kind Thunder and said:
"Jaŭns kienińcz syŭta gastińczim diwi simti łoczu, – "Jauns kieniņč [kieniņš] syuta gastiņčim divi simti luoču, – „Nowy król przysyła w podarunku dwieście niedźwiedzi, – “The young king sends you a present of two hundred bears –
kur byŭś diel jus wita?" kur byus deļ jūs vīta?" gdzie będzie dla nich miejsce?” – where will be place for them?”
Kienińcz łyka pi-gatawiet utru pyŭni, wial łyłoku, a łopsa skriń iz łoczim i soka: Kieniņč [kieniņš] lyka pīgatavēt ūtru pyuni, vēļ lyluoku, a lopsa skrīņ iz luočim i soka: Król kazał przygotować drugą stodołę, jeszcze większą, a liszka bieży do niedźwiedzi i mówi: The king ordered another barn be prepared, one still bigger, and the fox rushed to the bears and said:
"Mudri, mudri, grejzos-diapiś, ejtie tajszni, naza-wierit ni z krejsu pusi, ni z łobu pusi!" – "Mudri, mudri, greizuosdepis, ejte taišni, nazaverit ni z [iz] kreisū pusi, ni z [iz] lobū pusi!" – „Prędko, prędko, krzywe – łapy, idźcie prosto, nie patrzcie ani w lewą stronę, ani w prawą stronę!” “Quick, quick, Awry Paws, go straight, don’t look neither right nor left!”
Nu-wiadia jus iz pyŭni, durs tiŭleń sa-tajsieja ciszi, a jej, pi-lejkusia zam śliksznia i soka: Nūvede jūs iz pyuni, durs tiuleņ sataisēja cīši, a jei, pīleikuse zam slīkšņa i soka: Zaprowadziła ich do stodoły, drzwi zaraz zamknęli, a ona, schyliwszy się pod próg i mówi: It led them to the barn, shut the door, put its head under the threshold and said:
"Wot jiŭsim i guds, byŭsit wasali!" "Vot jiusim i gūds, byusit vasali!" „Ot wam i bal, bądźcie zdrowi!” – “Here is your feast, have a good time!”
I nu-skriaja pacielu. I nūskrēja paceļu. I pobiegła. And ran away.
Kienińcz Grudińc briejniś, kas tys par tajdu bagaturi, ka jis cik zwieru tur zam soŭys waldieszonys, a łopsa soka: Kieniņč [kieniņš] Grudiņc [Grudiņs] breinīs, kas tys par taidu bagaturi, ka jis cik zvieru tur zam sovys valdēšonys, a lopsa soka: Król Grom dziwi się, co to za taki mocarz, że tyle zwierząt ma pod swojem panowaniem, a liszka mówi: King Thunder wondered about this rich man who had so many animals under his rule, and the fox said:
"Kas tys wial jam ira! "Kas tys vēļ jam ira! „Co to mu znaczy? “What is this for him!
Par niedielu jis wial wajrok at-syŭtieś, tolko grib, kab tajsiet mudrok kozys!" – Par nedeļu jis vēļ vairuok atsyutēs, toļko grib, kab taisēt mudruok kuozys!" – Za tydzień on jeszcze więcej przyśle, tylko chciałby przyśpieszyć wesele!” – In a week he will send still more, only he wishes that the wedding be prepared more quickly!”
Kienińcz ap za-jemia, ka kozys sa-tajsieś, a łopsa nu-skriaja iz tiejruma, pi-zoga galiś, majziś, biza pina diel pujszkina, posza pi-jedia zyrga galiś i saŭlejtia łacut', iz-goja iz kłajumienia. Kieniņč [kieniņš] apzajēme, ka kuozys sataisēs, a lopsa nūskrēja iz teiruma, pīzoga galis, maizis, bīza pīna deļ puiškina, poša pījēde [pīēde] zyrga galis i sauleite [sauleitei] lācūt, izguoja iz klajumeņa. Król obiecał, że wesele będzie, a liszka pobiegła na pole, nakradła mięsa, chleba, twarogu dla chłopaka, sama zjadła koniny i o wschodzie słonca wyszła na polanę. The king promised that the wedding would be prepared and the fox ran to the field, stole meat, bread and cottage cheese for the boy, itself ate horse meat to its fill, and at sunrise it went out to the clearance.
Wot jej doncoj, skriajdia, kiŭleńcz mat, wysu wysajsz owiejas, a tia iz-it bridź i wajcoj: Vot jei doncoj, skraide [skraida], kiuleņč [kiuleņus] mat, vysu vysaiš uovējas, a te izīt brīdz [brīds] i vaicoj: Skacze, biega, koziołki maga, dokazuje, a tu wychodzi łoś i pyta: Here the fox danced, frolicked, somersaulted, fooled around in every way until a stag came out and asked:
"Kumień, kur ta bieji, ka tu cik luśtiejga?" "Kūmeņ, kur ta beji, ka tu cik lusteiga?" „Kumosiu, gdzieżeś była, żeś taka wesoła?” “Where have you been, my friend, that you are so merry?”
Jej soka: "U, tu walns ragâtyjs! Ku tu zini? Jei soka: "U, tu valns ragātyjs! Kū tu zini? Ona mówi: „Ty dyable roboty! Co ty wiesz? The fox said: “Oh you Devil’s Antlers! What do you know?
Eś bieju gostus pi kieninia Grudinia, ti briśmiejgs guds diel wysu zwieru!" – Es beju gostūs pi kieniņa Grudiņa, tī brīsmeigs gūds deļ vysu zvieru!" – Byłam w gościnie u króla Groma, tam okropny bal dla wszystkich zwierząt!” – I was at King Thunder’s place, there is a terrible feast for all animals!”
"Kumień, nu-wiad' i mani!" – "Kūmeņ, nūved i mani!" – „Kumosiu, zaprowadź i mnie!” – “Take me there, my friend!”
"Nu, wot eś wieźszu tajdu winu wałnu ar rogim, kur niko na môk, zyna win lipa łopys graŭźt! "Nu, vot es vezšu [vesšu] taidu vīnu valnu ar rogim, kur nikuo namuok, zyna vin [viņ] līpa lopys grauzt! „A jakże! Ja tak zaraz i poprowadzę takiego djabła rogatego, który nic nie umie, tylko lipowe liście gryźć. “I should take one such devil with antlers who doesn’t know more than to chew on linden leaves!
Sałoś soŭys brols wyss i radniu soŭu, kab jiŭsu byŭtu daŭdź, tułajk pa-runosim! Salos sovys bruoļs [bruoļus] vyss [vysus] i radņu sovu, kab jiusu byutu daudz, tūlaik parunuosim! Zbierz swoich braci wszystkich i krewnych swoich, żeby was było dużo, wtedy pogadamy! Gather all your brothers and relatives, when there are many of you we will talk about it!
Eś jaŭ ti nu-wieżu symtu wyłku, diŭ simti łoczu, ji wysi ti cimojas!" – Es jau tī nūvežu symtu vylku, div simti luoču, jī vysi tī cīmuojās!" – Jużem zaprowadziła sto wilków, dwieście niedźwiedzi, oni wszyscy tam sie raczą!” – I have already taken there a hundred wolves and two hundred bears, they are all visiting there!”
Nu-skriaja bridź iz mieżu, kaj ajz-maŭroja, taj pi-skriaja jus kajdi simti trejs i nu-goja wysi iz łopsu. Nūskrēja brīdz [brīds] iz mežu, kai aizmauruoja, tai pīskrēja jūs kaidi simti treis i nūguoja vysi iz lopsu. Pobiegł łoś do lasu, jak beknął, tak przybiegło ze trzysta łosi i poszli wszyscy do liszki. The stag ran out of the wood and as it roared out loud, about three hundred [stags] came running together and they all went to the fox.
Nu-wiadia jej jus iz upi, łyka mozgotiś i soka: Nūvede jei jūs iz upi, lyka mozguotīs i soka: Zaprowadziła ona ich do rzeki, kazała myć się i mówi: The fox brought them to the river, told them to wash and said:
"Pa-gajdit tia, eś iszu paza-wartu, kur diel jiŭsu byŭś gołds ap-sakts, ti jaŭ cik daŭdź irajda pasaŭla, ka nawa kur i kuojis iz-piart'!" – "Pagaidit te, es īšu pazavārtu, kur deļ jiusu byus golds apsakts [apsagts], tī jau cik daudz iraida pasauļa, ka navā kur i kuojis izpert [īspert]!" „Poczekajcie tu, ja pójdę zobaczyć, gdzie dla was będzie stół nakryty, tam już tak dużo jest ludzi, że niema gdzie i nogą stąpić!” – “Wait here, I will go and look where your table will be laid, there is so much folk already that the place is chock-full!”
Nu-skriaja iz kienini Grudini i soka: Nūskrēja iz kienini Grudini i soka: Pobiegła do króla Groma i mówi: The fox ran to King Thunder and said:
"Jauns Kienińcz syŭta trejs simti brizu, kur jus byŭś likt'?" – "Jauns Kieniņč [Kieniņš] syuta treis simti brīžu, kur jūs byus likt?" – „Nowy król przysyła trzysta łosi, gdzie ich pomieścić! – “The young king sends you three hundred stags, where should they be put?”
Kienińcz łyka pi-gatawiet' poszu łyłoku pyŭni, a łopsa nu-skriń iz jim i soka: Kieniņč [kieniņš] lyka pīgatavēt pošu lyluokū pyuni, a lopsa nūskrīņ iz jim i soka: Król kazał przygotować samą największą stodołę, a liszka bieży do nich i mówi: The King ordered the very largest barn be prepared and the fox ran to the deer and said:
"Nu, ejtie niu pakal, cik naza-wierit ni z kajru pusi, ni z łobu!" – "Nu, ejte niu pakaļ, cik nazaverit ni z [iz] kairū pusi, ni z [iz] lobū!" – „No, idźcie teraz za mną, tylko nie oglądajcie się ani w lewą stonę, ani w prawą!” “Follow me now, but don’t look right nor left!”
Ji nu-goja tajszni iz pyŭni, – Jī nūguoja taišni iz pyuni, – Poszli prosto do stodoły, – They went straight to the barn.
pajemia durs i sa-tajsieja piec jus, a łopsa pa-griŭdia gołwu zam śliksznia i soka: pajēme durs i sataisēja piec jūs, a lopsa pagriude [pagryude] golvu zam slīkšņa i soka: wzięli drzwi i zamknęli za niemi, a liszka wsunęła głowę pod próg i mówi: The fox shut the door after them and stuck its head under the threshold and said:
"Wot jiŭsim i cîms!" – "Vot jiusim i cīms!" – Ot wam i gościna!” – “Here you have your invitation!”
Nu-skriaja iz kieniniu, wajcoj: Nūskrēja iz kieniņu, vaicoj: Pobiegła do króla, pyta: It ran to the king and asked:
"Kad byŭś niŭ kozys? "Kad byus niu kuozys? „Kiedy będzie wesele? “When will the wedding take place?
Ka briŭgons nawar jaŭ iz-rimt'!" Ka briuguons navar jau izrimt!" narzeczony nie może już wytrzymać!” – The wooer can’t wait!”
Soka kienińcz: "Nu, łaj jis at-braŭć paza-radietiś kajds jis ira!" – Soka kieniņč [kieniņš]: "Nu, lai jis atbrauc pazarādētīs kaids jis ira!" – Mówi król: Niech przyjdzie pokazać się: jak wygląda!” – Said the king: “Well, let him come here and show himself, how he is like!”
Łopsa soka: "Łabi, jis at-braŭkś ar soŭu karu!" Lopsa soka: "Labi, jis atbrauks ar sovu karu!" Liszka mówi: „Dobrze, on przyjedzie ze swojem wojskiem!” The fox said: “Fine, he will come with his army!”
Nu-skriaja iz tu pujszkinu, pi-jedia zyrga galiś i soka taj: Nūskrēja iz tū puiškinu, pījēde [pīēde] zyrga galis i soka tai: Pobiegła do chłopaka, pojadła koniny i mówi tak: It ran to the boy, ate horse meat and said thus:
"Tu jaŭ mudri byŭsi par kieniniu, tik dori ku eś tieŭ saciejszu! "Tu jau mudri byusi par kieniņu, tik dori kū es tev saceišu! „Ty już prędko będziesz królem, tylko rób co ja ci powiem! “You will be a king soon, just do as I will tell you!
Laŭd'ś plowia sînu, nu-gojuszi aca-pyŭstu pusz-diniu pa-miatia izkapt's i grobiekliś iz plowys, capuriś i driabiś pa-kora iz zoru, – Ļauds pļuove sīnu, nūguojuši acapyustu [atzapyustu] pušdīņu pamete izkapts [izkaptis] i gruobeklis iz pļovys, capuris i drēbis pakuora [pakuore] iz zoru, – Ludzie kosili siano, poszli odpocząć w południe, zostawili kosy i grabie na łące, czapki i ubranie powiesili na gałęziach, – There are people making hay, they have gone away for a lunch break and left the scythes and rakes on the meadow, the caps and clothes are hung on twigs –
ej tu nu-zudź wysys, salić gubâ, eś iszu i zagszu taj pat'". ej tu nūzūdz vysys, salīc gubā, es īšu i zagšu taipat". idź, ukradnij wszystkie, złóż w kupę, ja pójdę i będę kraść z tobą!” – go and steal all this, put it on a heap, I will do the same.”
Wot ji nugoja oba diŭ, i czetris riejzis goja i nosoja, goja i nosoja, cikom pi-łasieja wysa gona. Vot jī nūguoja oba div, i četris reizis guoja i nosuoja, guoja i nosuoja, cikom pīlasēja vysa gona. Poszli obydwoje i cztery razy chodzili i nosili, chodzili i nosili, póki zabrali wszystkiego dość. They both went, four times they went and stole things until they had amassed everything.
Tułajk łopsa nu-skriaja iz kieniniu Grudini paściejt, ka jaŭ at-it briŭgons ar łyłu karu, kab kienińcz łyktu sa-tajsiet tyłtu iz upiś. Tūlaik lopsa nūskrēja iz kieniņu Grudini pasceit [pasaceit], ka jau atīt briuguons ar lylu karu, kab kieniņč [kieniņš] lyktu sataisēt tyltu iz upis. Wtedy liszka pobiegła do króla Groma powiedzieć, że już idzie narzeczony z wielkiem wojskiem, żeby król kazał zrobić most na rzece. Then the fox ran to King Thunder to tell him that the wooer is coming with a big army, the king should order a bridge over the river to be made.
Kienińcz sa-tajsieja szmuku tyłtu, a jej pa-jemia laŭżu, ajz-moksoja jim, kab ji itamâ tyłtâ nakti ar zodzi pad-griztu stułps. Kieniņč [kieniņš] sataisēja šmuku tyltu, a jei pajēme ļaužu, aizmoksuoja jim, kab jī itamā tyltā nakti ar zuodzi padgrīztu stulps [stulpus]. Król zrobił ładny most, a ona wzięła ludzi, zapłaciła im, żeby w tym moście w nocy piłą podpiłowali słupy. The king made a pretty bridge, but the fox took some men and paid them for sawing at the pillars in the night.
Piec to, pa-jemia cik wazumu, sa-śtieja izkapt's, iz izkapszu sa-spraŭdia capuris i łyka braŭkt' par tyłtu. – Piec tuo, pajēme cik vazumu, sasteja [sastateja] izkapts [izkaptis], iz izkapšu saspraude capuris i lyka braukt par tyltu. – Potem, wzięła kilka wozów, ustawiła w nich kosy, na kosy pozatykała czapki i kazała jechać przez most, Then it took the cart, propped up the scythes and stuck the hats on top and ordered to drive over the bridge.
Tyłts sa-łyŭza, izkapt's sa-krita upiâ i capuris maŭn pa wiersu. Tylts salyuza, izkapts sakrita upē i capuris maun pa viersu. most załamał się, kosy wpadły do rzeki i czapki zaczęły pływać po wierzchu. The bridge broke, the scythes fell into the river and the caps floated on the water.
At-skriń jej ar tu pujszkinu nu pakaliś, soka jam nuza-wilkt' płykam i acagult' upiś mołâ, a posza nu-skriń iz kieniniu Grudini ar łyłom żałobom. Atskrīņ jei ar tū puiškinu nu pakalis, soka jam nūzavilkt plykam i acaguļt [atzaguļt] upis molā, a poša nūskrīņ iz kieniņu Grudini ar lylom žālobom. Przybiegła ona z tym chłopakiem, kazała mu się rozebrać do naga i położyć się na rzeki brzegu, a sama leci do króla Groma z wielkim żalem. The fox followed with the boy and told him to strip naked and lay down at the river bank. Meanwhile he fox ran to King Thunder and complained:
"Ok, kienińcz, kienińcz! kajdu tu tyłtu sa-tajsieji! "Ok, kieniņč [kieniņš], kieniņč [kieniņš]! kaidu tu tyltu sataisieji! „Och, królu, królu! jakiż ty most zrobiłeś! “Oh King, oh King! The bridge that you made!
briŭgons i-krita jiŭdinî, cik jô iz-wyłka, kars jô ap-ślejga, nawa jaŭ kara! briuguons īkrita jiudinī, cik juo izvylka, kars juo apsleiga [apsleika], navā jau kara! narzeczony wpadł do wody, ledwie go wyciągnęli wojsko jego utonęło, niema już wojska! The wooer fell into the water, and while he was rescued, his army drowned, he has lost his army!
Eś na zynu kas tagad byŭś! Es nazynu kas tagad byus! Nie wiem co teraz będzie! I don’t know what will be now!
Jis na iz-cijśś! Jis naizcīss, On nie wytrzyma! He won’t bear it,
jis nu-mierś nu tus żałumu! jis nūmiers nu tūs žālumu! on umrze z tego smutku! he will die of shame!
Jam tagad nawa ni kara, ni driebu, jô driabis sa-mierka, jis tia i paza-rodiet nawar!" – Jam tagad navā ni kara, ni drēbu, juo drēbis samierka, jis te i pazaruodēt navar!" – U niego teraz niema ani wojska ani ubrania, ubranie jego zmokło, on tu i pokazać się nie może!” – He now has neither army no clothes, his clothes are soaked, he can’t show up here!”
Kienińcz łyka mudri ajz-jiŭgt załtâ kalaskâ zyrgs, diewia poszys szmukokus driabis, kab ju ap-giarbt' i at-wiaśt'! Kieniņč [kieniņš] lyka mudri aizjiugt zalta kaļaskā zyrgs [zyrgus], deve pošys šmukuokūs drēbis, kab jū apgērbt i atvest! Król kazał prędko zaprządz do złotej karety, dał najpiękniejsze ubranie, żeby go ubrać i przywieść! – The king ordered the horses be harnessed for the golden carriage and gave the prettiest clothes and ordered that he be dressed and brought here!
Ap-gierbia ju, i-sadynoja kalaskâ i at-wiedia, – Apgērbe jū, īsādynuoja kaļaskā i atvede, – Ubrali go, wsadzili do karety i przywieźli, – They dressed him, seated him in the carriage and took him to the king.
i-it jis pokojos i pat's na zyna ku pa-dariet na môk paściet niko! īīt jis pokojuos i pats nazyna kū padarēt namuok pascēt [pasaceit] nikuo! wchodzi on do pokoju i sam nie wiem co zrobić, nie umie nic powiedzieć. He entered the chambers and didn’t know what to do, he couldn’t say anything!
Kienińcz wajcoj: "Kas jam irajda? woj môk jis runot'?" Kieniņč [kieniņš] vaicoj: "Kas jam iraida? voi muok jis runuot?" Król pyta: „Co mu jest? czy on nie umie mówić?" – The king asked: “What is wrong with him? Is he able to speak?”
A łopsa, da-skrijdama, soka, ka jis taj nu łyłu żałumu na war runot'! A lopsa, daskrīdama, soka, ka jis tai nu lylu žālumu navar runuot! A liszka, podbiegając, mówi, że on tak z wielkiego smutku nie może gadać! The fox came by and said that he couldn’t speak out of big shame.
A jis stajgoj i wieras iz siewa, iz winu sonu, iz utru sonu, ka jis na bieja riedziejis tajdu driebu, kaj dzimś! A jis staigoj i verās iz seva, iz vīnu suonu, iz ūtru suonu, ka jis nabeja redzējis taidu drēbu, kai dzims! A on chodzi i przypatruje się sobie, z jednego boku, z drugiego boku, bo jak żył, nie widział takiego ubrania! And the boy walked around and looked at himself, from one side and the other, for he hadn’t seen such clothes before!
Wajcoj kienińcz: "Kas jam ira, ka jis sonu soŭu wys wieras!" Vaicoj kieniņč [kieniņš]: "Kas jam ira, ka jis suonu sovu vys verās!" Pyta król: „Co mu jest, że on na boki swoje wciąż patrzy? – Asked the king: “What is wrong with him, why does he always look at his sides?”
A łopsa, da-skrijdama, soka, ka jis briejniś, ka jis tajdu słyktu driebu nikod na-bieja nosojis i kaŭniś briśmiejgi, ka jos sułajni łobok stajgoja, kaj jis tagad! A lopsa, daskrīdama, soka, ka jis breinīs, ka jis taidu slyktu drēbu nikod nabeja nosuojis i kaunīs brīsmeigi, ka juos sulaini lobuok staiguoja, kai jis tagad! A liszka przybiegając mówi: że on dziwi się, że takiego lichego ubrania nigdy nie nosił i wstydzi się okropnie, że jego słudzy lepiej się ubierali niż on teraz! And the fox came by and said that he was puzzled for he had never worn such bad clothes and was very much ashamed, for his servants walked around in better clothes than the ones he was wearing now!
Briejniś kienińcz, ka jis tajds bogots ciszi, ka jam itajdys driabiś, da słyktys! Breinīs kieniņč [kieniņš], ka jis taids boguots cīši, ka jim itaidys drēbis, da slyktys! Dziwi się król, że on taki bogaty, że takie ubranie za liche dla niego! The king wondered that he was so very rich that such clothes seemed bad to him!
Lik mudrok kozys tajsiet, – Līk mudruok kuozys taisēt, – Każe czemprędzej przygotować do wesela, – He ordered the wedding be prepared faster –
pa-jem i sa-łaŭłoj ju ar soŭu miejtu, Zipśni. pajem i salauloj jū ar sovu meitu, Zipsni [Zibsni]. bierze i żeni go ze swoją córką, Błyskawicą. he married off his daughter Flash to him on the spot.
Piec kozu, ka jaŭ łajks braŭkt' iz jaŭnicza goła, iz jô kieniśti, saza-jemiaś kienińcz Grudińc braŭkt' lejdza, ap-zawiart' jô wysa monta. Piec kuozu, ka jau laiks braukt iz jauniča gola, iz juo kienisti, sazajēmēs kieniņč [kieniņš] Grudiņc [Grudiņs] braukt leidza, apzavērt juo vysa monta. Po weselu, skoro już był czas jechać do p. młodego, do jego królestwa, zebrał się król Grom jechać razem, obejrzeć jego bogactwo. After the wedding, when it was time to move to the bridegroom’s place, to his kingdom, King Thunder decided to go with them, to take a look at all his possessions.
Ajz-jiŭdz załtâ kalaskâ i braŭć, a łopsa piściaja, ti braŭkt', kur jej skriś, piec jos pakal. Aizjiudz zalta kaļaskā i brauc, a lopsa pīscēja [pīsacēja], tī braukt, kur jei skrīs, piec juos pakaļ. Kazał zaprządz złotą karetę i jedzie, a liszka kazała tam jechać, gdzie ona pobieży, za nią z tyłu. The golden carriage was prepared and the fox told them to drive where it runs, to follow.
I bieja na toli kieniśt', kur dziejwoja ragańc par kienini porładatâ mistâ, – I beja na tuoli kienist [kieniste], kur dzeivuoja ragaņc [ragaņs] par kienini puorlādātā [puorluodātā] mīstā, – I było niedaleko królestwo, gdzie smok był królem w zaklętem mieście, – Not far away there was a kingdom where a wizard was king in a bewitched town.
wot łopsa iz tinini i skriń, a kieninia kalaska braŭć pakal. vot lopsa iz tīnīni i skrīņ, a kieniņa kaļaska brauc pakaļ. ot liszka tam i leci, a królewska kareta jedzie z tyłu. That was where the fox ran, and the king’s carriage followed.
I-braŭcia tamâ kieniśtî, wieras, a ti iz tiejruma ciszi łyłs pułks cyŭku. Ībrauce tamā kienistī, verās, a tī iz teiruma cīši lyls pulks cyuku. Wjechali do tego królestwa, a tam na polu bardzo wielkie stado świń. The entered the kingdom and there was a very big herd of swine.
Łopsa skrijdama pa priszku, soka taj iz cyŭku-gonim: Lopsa skrīdama pa prīšku, soka tai iz cyuku gonim: Liszka biegnąc naprzód, mówi tak do świniarzy: The fox, who ran ahead, said to the swineherds:
"Kłaŭsitiaś! Ka pi jiŭsu wajcoś kô tos cyŭkys, to pa-sokit, ka jaŭnoa kieninia, a ka jiŭs taj na pa-ściesit, to kienińcz Grudińc nu-spierś jiŭsu ar parkiŭni, a kieniniejtia Zipśniś sa-dadzynoś ar guni!" "Klausitēs! Ka pi jiusu vaicuos kuo tuos cyukys, to pasokit, ka jaunoa kieniņa, a ka jius tai napascēsit [napasacēsit], to kieniņč [kieniņš] Grudiņc [Grudiņs] nūspers jiusu ar pārkiuni, a kienineite Zipsnis [Zibsnis] sadadzynuos ar guni!" Słuchajcie! Jeżeli was spytają, czyje te świnie, to powiedzcie, że nowego króla, a jeżeli tak nie powiedzie, to król Grom zabije was piorunem, a królewna Błyskawica spali ogniem!” – “Listen! If someone asks you whose swine these are, tell them that they belong to the young king, and if you don’t say so, King Thunder will hit you with thunder, and Queen Flash will burn you with fire!”
Ji soka: "Łabi, pa-ściesim!" – Jī soka: "Labi, pascēsim [pasacēsim]!" – Oni mówią: „Dobrze, powiemy!” – They said: “All right, we will say it!”
Da-braŭć kienincz Grudińc i wajcoj: Dabrauc kieniņč [kieniņš] Grudiņc [Grudiņs] i vaicoj: Przyjeżdża król Grom i pyta: King Thunder approached and asked:
"Kô tys cik łyłs pułks cyŭku?" – "Kuo tys cik lyls pulks cyuku?" – „Czyje to takie duże stado świń?” – “Whose is this very large herd of swine?”
Ti cyŭku-goni at-soka: "Jaŭnoa kieninia!" Tī cyuku goni atsoka: "Jaunoa kieniņa!" Ci świniarze odpowiadają: „Nowego króla!” The swineherds answered: “The young king’s!”
Braŭć tolok, a ti otkon gona wuszkys iz plowys, – Brauc tuoļuok, a tī otkon gona vuškys iz pļovys, – Jadą dalej, a tam znów pasą się owce na łące, – They drive on and there in turn there were people herding sheep on a meadow.
łopsa da-skrijdama iz priszku pi wuszku-gonu, soka taj: lopsa daskrīdama iz prīšku pi vušku gonu, soka tai: liszka przybiega naprzód do owczarzy, i mówi tak: The fox, who ran ahead to the shepherd, said thus:
"Kłaŭsitiaś! Ka wajcoś pi jiŭsu kô itys wuszkys, pa-sokit, ka jaŭnoa kieninia, a ka taj na pa-ściesit, to kienińcz Grudińc nu-śpierś jiŭsu ar parkiŭni a kieninejtia Zipśniś ar guni sa-dadzynoś!" – "Klausitēs! Ka vaicuos pi jiusu kuo itys vuškys, pasokit, ka jaunoa kieniņa, a ka tai napascēsit [napasacēsit], to kieniņč [kieniņš] Grudiņc [Grudiņs] nūspers jiusu ar pārkiuni, a kienineite Zipsnis [Zibsnis] ar guni sadadzynuos!" – „Słuchajcie! Jeżeli was spytają, czyje te owce, powiedzcie, że nowego króla, a jeżeli tak nie powiedzie, to król Grom zabije was piorunem, a królewna Błyskawica ogniem spali!” “Listen! If someone asks you whose are these sheep, tell them they are the young king’s, but if you don’t, King Thunder will hit you with thunder, and Queen Flash will scorch you with fire!”
Ji nuza-biejda ciszi i soka: "Łabi, pa-ściesim!" – Jī nūzabeida cīši i soka: "Labi, pascēsim [pasacēsim]!" – Oni przelękli się bardzo i mówią: „Dobrze, powiemy!” – They got frightened and said: “All right, we will say it!”
Da-braŭć kienińcz Grudińc i wajcoj: "Kô tos wuszkys?" – Dabrauc kieniņč [kieniņš] Grudiņc [Grudiņs] i vaicoj: "Kuo tuos vuškys?" – Podjeżdża król Grom i pyta: „Czyje te owce? – King Thunder approached and asked: “Whose are these sheep?”
Ji at-soka: "Jaŭnoa kieninia!" Jī atsoka: "Jaunoa kieniņa!" Oni odpowiadają: „Nowego króla!” They replied: “The young king’s!”
Wial tolok ganieja guś, piec to wierszsz, piec to zyrgs, piec to kiewiś ar kumielim, a łopsa wysur priszka skriaja i łyka saciet, ka tys wyss ira jaŭnoa kieninia. Vēļ tuoļuok ganēja gūs, piec tuo vieršš [vieršus], piec tuo zyrgs [zyrgus], piec tuo kēvis ar kumelim, a lopsa vysur prīškā skrēja i lyka sacēt, ka tys vyss ira jaunoa kieniņa. Jeszcze dalej paśli krowy, potem woły, potem konie, potem klacze ze źreniętami, a liszka wszędzie naprzód leciała i kazała mówić, że to wszystko jest nowego króla. A bit further there came cows, then bulls, then horses, then mares with foals, and the fox always ran ahead and ordered to tell that all this belonged to the young king.
Da-skriaja da ragania pili i lik jam mudri paza-głobotiś, ka at-braŭć kienińcz Grudińc i śpierszkys ar parkiŭni, a kieniniejtia Zipśnis sa-dadzynoszkiejtia ar guni! Daskrēja da ragaņa pili i līk jam mudri pazaglobuotīs, ka atbrauc kieniņč [kieniņš] Grudiņc [Grudiņs] i sperškys ar pārkiuni, a kienineite Zipsnis [Zibsnis] sadadzynuoškeite ar guni! Przybiegła do smoka do zamku i kazała mu prędko się schować, bo jedzie król Grom, który zabija piorunem, a królewna Błyskawica spali ogniem. The fox came to the wizard’s castle and told him to hide quickly, for King Thunder was approaching and would hit him with thunder, but Queen Flash would scorch with fire!
Jis nuza-biejda, nuza-głoboja mozâ ustabieniâ dorzâ, soŭim sułajnim pi-ścieja kołpot' gośtim, a łopsa otkon łyka jim, ka wajcoś kô tiej pila i sułajni, kab ji pa-ścietu, ka jaŭnoa kieninia! Jis nūzabeida, nūzaglobuoja mozā ustabeņā duorzā, sovim sulainim pīscēja [pīsacēja] kolpuot gostim, a lopsa otkon lyka jim, ka vaicuos kuo tei pile i sulaini, kab jī pascētu [pasacētu], ka jaunoa kieniņa! Smok przeląkł się, schował się do małego domku w ogrodzie, swoim sługom kazał służyć gościom, a liszka znów kazała im, jeżeli spytają, czyj ten zamek i słudzy, żeby oni powiedzieli, że nowego króla! He got frightened and hid in a small hut in the garden and told his servants to serve the guests, and fox told the servants if someone asked whose castle it was to answer that it was the young king’s!
At-braŭć kienińcz ar jaŭniczim, ad, dzier, bowiejas, stajgoj pa dorzu, kienińcz rods, ka daboja tajda bogota znuta, a łopsa, da-skrijdama pi jô i soka: Atbrauc kieniņč [kieniņš] ar jauničim, ād, dzer, buovejās, staigoj pa duorzu, kieniņč [kieniņš] ruods, ka dabuoja taida boguota znūta, a lopsa, daskrīdama pi juo i soka: Przyjeżdża król z pp. młodemi, jedzą, piją, bawią się, chodzą po ogrodzie, król rad, że dostał takiego bogatego zięcia, a liszka, podbiegając do niego i mówi: The king and the young couple arrived, they ate and drank, were merry, walked around the garden, and the king was glad that he had got such a rich son-in-law. The fox approached him and said:
"Wial na tajds byŭtu bogots, kab na tys ragańć, kur siad' dorzâ ustabieniâ i wysu majtoj!" "Vēļ na taids byutu boguots, kab na tys ragaņc [ragaņs], kur sēd duorzā ustobeņā i vysu maitoj!" „Jeszcze nie taki byłby bogaty, gdyby nie ten smok, który siedzi w ogrodzie w domku i wszystko psuje!” – “He would be even richer if it weren’t for the wizard that sits in the garden in a hut and spoils everything!”
Wajcoj kienincz: "Kur tys ragańć ira, kur?" – Vaicoj kieniņč [kieniņš]: "Kur tys ragaņc [ragaņs] ira, kur?" – Pyta król: „Gdzie ten smok jest, gdzie?” – Asked the king: “Where is this wizard, where?”
"Ti, tamâ ustabieniâ!" "Tī, tamā ustabeņā!" Tam, w tym domku!” – “There, in this hut over there!”
Kienińcz Griŭdińć i-śpiara ar parkiŭni tamâ ustabieniâ i nu-syta ragani, – Kieniņč [kieniņš] Griudiņc [Grudiņs] īspēra ar pārkiuni tamā ustabeņā i nūsyta ragani, – Król Grom uderzył piorunem w ten domek i zabił smoka, – King Thunder hit the hut with thunder and killed the wizard –
piec to, nu-braŭcia atpakal iz soŭu kienisti, a jaŭniczi soŭâ kienistî dziejwoja i da szo łajka ti dziejwoj! piec tuo, nūbrauce atpakaļ iz sovu kienisti, a jauniči sovā kienistī dzeivuoja i da šuo laika tī dzeivoj! potem powrócił do swego królestwa, a młodzi w swojem królestwie żyli i do tego czasu tam żyją! afterwards he went home to his kingdom and the young couple lived in their kingdom happily ever after!